ความก้าวหน้าในการผ่าตัดรักษาต่อมทอนซิลด้วย CO2 LASER

การผ่าตัดเอาต่อมทอนซิลออกไปหรือที่เรียกกันในภาษาทางการแพทย์ว่า Tonsillectomy นั้น เป็นการผ่าตัดที่ทำกันมานานก่อนคริสตกาลและมีการบันทึกกันเป็นหลักฐานโดยแพทย์ชาวฮินดู โดยการแพทย์ปัจจุบันนิยมใช้การผ่าตัดต่อมทอนซิลร่วมกับการดมยาสลบโดยเฉพาะในยุค 1955-1970 มีรายงานการผ่าตัดในอเมริกาเพื่อรักษาเด็กที่มีการอักเสบเรื้อรังของต่อมทอนซิล, ต่อมทอนซิลมีขนาดโตมากๆ และอุดกั้นทางเดินหายใจสถิตินับล้านคนต่อปีแต่ก็ยังเป็นการผ่าตัดต่อมทอนซิลแบบดั้งเดิมอยู่ (Traditional Tonsillectomy)

ยุคปัจจุบันในอเมริกาพบสถิติการผ่าตัดต่อมทอนซิลประมาณ 400,000 รายต่อปี ข้อบ่งชี้ยังเป็นแบบเดิม คือ มีการอักเสบเรื้อรังของต่อมทอนซิล, ต่อมทอนซิลมีขนาดโตมากๆ และอุดกั้นทางเดินหายใจ และมีนิ่วในต่อมทอนซิล (Tonsil stones หรือ Tonsilloliths) ต่อมาการแพทย์ได้พัฒนานำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้มากขึ้น เช่น การใช้คลื่นวิทยุ (Radio Frequency) หรือการใช ้Co2 Laser ทำให้แพทย์สามารถพัฒนาการรักษาโรคของต่อมทอนซิล โดยไม่ต้องตัดต่อมทอนซิลออกไปทั้งหมดทำให้ผู้ป่วยไม่ต้องเสียอวัยวะต่อมทอนซิลออกไป

วิชาการการแพทย์สมัยใหม่ยังทำให้ทราบอีกว่า ต่อมทอนซิลนั้นมีเซลล์ต้นกำเนิด (Stem cells) อยู่เป็นจำนวนมาก เซลล์เหล่านี้มีศักยภาพสูงกว่า Stem cell จากไขกระดูก และสามารถนำออกมาใช้ได้ง่ายกว่า ซึ่งในอนาคต Stem cell นั้นอาจสามารถนำออกมาใช้ในการรักษาโรคได้หลายชนิด เช่น โรคหลอดเลือดตีบตันของสมองและหัวใจ การรักษาโรคมะเร็งของต่อมน้ำเหลือง เป็นต้น ยิ่งกว่านั้น Stem cell ของต่อมทอนซิลยังสามารถซ่อมแซมเนื้อทอนซิลได้เองด้วย

ดังนั้น ในปัจจุบันประเทศที่พัฒนาการทางการแพทย์ชั้นสูง เช่น อเมริกา อังกฤษ และหลายประเทศในแถบยุโรป ตลอดจนอินเดียและบังกลาเทศ ได้พัฒนาการผ่าตัดต่อมทอนซิลเป็นแบบทันสมัย (Modern Tonsillectomy) โดยใช้เครื่อง Co2 Laser ใน การรักษาโรคของต่อมทอนซิล โดยไม่ตัดอวัยวะของต่อมทอนซิลออกไปทั้งหมดคงเหลือเนื้อเยื้อต่อมทอนซิลที่ยังมีคุณภาพอยู่เพราะต่อมทอนซิลมีหน้าที่เป็นด่านดักจับเชื้อโรค ช่วยป้องกันโรคของระบบทางเดินหายใจ การมีเนื้อเยื่อทอนซิลปกติหลงเหลืออยู่จะช่วยให้ต่อมทอนซิลสามารถคงทำหน้าที่ต่อได้ตลอดชีวิต แม้ว่าจะลดลงเมื่อเทียบกับวัยเด็กก็ตาม

การผ่าตัดทอนซิลด้วย Co2 Laser

ทำได้หลายวิธี ขึ้นกับสาเหตุของโรคของต่อมทอนซิลนั้น เช่น หากผู้ป่วยมีนิ่วในต่อมทอนซิล (Tonsil stones) ที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดกลิ่นปาก สามารถรักษาได้โดยวิธีการสลายร่องลึกของต่อมทอนซิล (Co2 Laser Cryptolysis) แต่หากต่อมทอนซิลนั้นเป็นแบบมีการอักเสบเรื้อรัง เป็นบ่อยๆ (Recurrent Tonsillitis) ก็สามารถรักษาโดยวิธีการผ่าตัด ปรับสภาพผิวนอกของต่อมทอนซิลให้เรียบขึ้น (Co2 Laser Resurfacing) แต่หากเนื้อเยื่อของต่อมทอนซิลมีพยาธิสภาพมากกว่านั้น ก็สามารถรักษาโดยวิธีการผ่าตัดเอาเนื้อเยื้อต่อมทอนซิลออกเกือบทั้งหมด โดยเหลือเปลือกนอกของต่อมทอนซิลไว ้(Co2 Laser Tonsil Ablation)

ข้อดีของการใช้Co2 Laser ในการผ่าตัดต่อมทอนซิล

- สามารถทำได้โดยใช้ยาชาเฉพาะที่ (Topical and Local Anesthesia)

- เสียเลือดจากการผ่าตัดน้อย (0-2 ซีซี) ในขณะที่การผ่าตัดแบบดั้งเดิม (Traditional Tonsillectomy) นั้นจะเสียเลือดประมาณ 50-150 ซีซี

- สภาวะเลือดออกหลังการผ่าตัดตามสถิติมีได ้2-5 % ซึ่งอยู่ในระดับเดียวกับการผ่าตัดแบบดั้งเดิม

- ผู้ป่วยไม่ต้องนอนพักในโรงพยาบาล สามารถทำได้อย่างปลอดภัยในห้องตรวจผู้ป่วย OPD และกลับบ้านได้ในวันเดียวกันหลังทำเสร็จ

- หลังการผ่าตัดมีอาการปวดแผลน้อยมาก ผู้ป่วยฟื้นตัวเร็ว สามารถกลับไปทำงานได้ใน 1-2 วันหลังการผ่าตัด เมื่อเทียบกับแบบดั้งเดิมที่ผู้ป่วยต้องนอนโรงพยาบาล 2–3 วัน มีอาการปวดแผลมากและการฟื้นตัวต้องใช้เวลาประมาณ 1-2 สัปดาห์

- ราคาค่าใช้จ่ายถูกกว่าการผ่าตัดแบบดั้งเดิมประมาณ 50%

- การผ่าตัดใช้เวลาไม่นาน (ไม่เกิน 20 นาที) เมื่อเทียบกับการผ่าตัดแบบดั้งเดิมที่ใช้เวลาประมาณ 40 – 50 นาที

ข้อควรคิดเล็กน้อย

ต่อมทอนซิลเป็นอวัยวะของร่างกาย ทำหน้าที่เกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (Immune system) การรักษาโรคของต่อมทอนซิลถ้าเลือกได้จึงไม่ควรต้องตัดต่อมทอนซิลทิ้งทั้งหมด เพราะถ้าเราเลือกการผ่าตัดโดยวิธีแบบสมัยใหม่ เนื้อเยื่อต่อมทอนซิลที่ดีอยู่ก็ยังอยู่ทำหน้าที่ต่อไปโดยผู้ป่วยไม่ต้องเสียอวัยวะ การผ่าตัดต่อมทอนซิลทิ้งทั้งหมดนั้น ควรสงวนไว้ในรายที่โรคของต่อมทอนซิลนั้นคุกคามชีวิต เช่น โรคมะเร็งหรือกรณีที่ต่อมทอนซิลนั้นมีพยาธิสภาพมากจนไม่สามารถเก็บรักษาไว้ได้ซึ่งกรณีนี้มีไม่เกิน 1–2 % ของโรคของต่อมทอนซิลทั้งหมด

ในอเมริกามีการผ่าตัดทอนซิลด้วย Co2 Laser ในทุกรัฐด้วยเหตุผลและประโยชน์ที่กล่าวข้างต้น ทำให้ผู้ป่วยส่วนใหญ่เลือกการรักษาด้วยวิธีนี้กันอย่างแพร่หลาย ทั้งในอเมริกา และยุโรป ซึ่ง ในอนาคตสามารถกล่าวได้เลยว่า ประเทศไทย จะมีการผ่าตัดต่อมทอนซิลนี้มาก ขึ้น แต่การผ่าตัดต่อมทอนซิลด้วย Co2 Laser นั้น ในอเมริกาได้กำหนดให้แพทย์หู คอ จมูก สามารถทำได ้เมื่อ ศัลยแพทย์ผู้นั้นต้องมีประสบการณ์ในการผ่าตัดต่อมทอนซิล แบบดั้งเดิมมาเป็นจำนวนมาก และศัลยแพทย์ผู้นั้นต้องมีความชำนาญในการผ่า ตัดด้วยเครื่อง Co2 Laser ทาง หู คอ จมูก