ENT, Aesthetics, Plastic surgery
การผ่าตัดแก้ไขภาวะกล้ามเนื้อยกเปลือกตาอ่อนแรงด้วยเลเซอร์
(Laser Ptosis Surgery)
กล้ามเนื้อยกเปลือกตาอ่อนแรง (ptosis) เป็นภาวะที่พบได้บ่อยมากในปัจจุบัน ซึ่งนอกจากจะเกิดจากอายุที่เพิ่มมากขึ้นแล้ว ยังเกิดจากสาเหตุสำคัญอื่นๆ เช่น การใช้สายตาเพ่งมองจอโทรศัพท์มือถือ หรือจอคอมพิวเตอร์เป็นเวลานานๆเป็นประจำ หรือการขยี้ตาแรงๆบ่อยๆในคนที่เป็นโรคภูมิแพ้จมูก เป็นต้น
Ptosis หรือ Blepharoptosis คือ การที่ขอบเปลือกตาบนหย่อนต่ำลงมามากกว่าปกติ ในภาวะปกติขณะที่ลืมตา ขอบเปลือกตาจะบังขอบบนของกระจกตาประมาณ 1-2 มิลลิเมตร แต่ในรายที่มีภาวะกล้ามเนื้อยกเปลือกตาอ่อนแรง โดยส่วนมากขอบล่างของเปลือกตาบนมักอยู่ประมาณส่วนขอบบนของรูม่านตา (pupils) และบดบังการมองเห็นภาพในบริเวณด้านบนของลานสายตา ส่วนใหญ่ของคนที่มีภาวะกล้ามเนื้อยกเปลือกตาอ่อนแรง (ที่ไม่ใช่เคสคนที่เป็นมาแต่กำเนิด) มักเกิดจากการยืดตัว (stretching) หรือการแยกตัว ไม่เกาะเกี่ยวกัน (disinsertion) ของกล้ามเนื้อยกเปลือกตากับแผ่นเปลือกตา (tarsal plate )
คนที่มี Ptosis มักจะสังเกตเห็นว่าตาของตนเองมีขนาดเล็กลงกว่าเดิมและอาจมองภาพส่วนบนของลานสายตาได้น้อยกว่าเดิม อ่านหนังสือลำบาก มีอาการอ่อนล้าบริเวณคิ้ว หน้าผาก หรือปวดศีรษะร่วมด้วย Ptosis ชนิดที่ไม่ใช่ที่เป็นโดยกำเนิดเกิดขึ้นได้กับคนทุกอายุ แต่มักจะพบในผู้ใหญ่วัยกลางคนเป็นต้นไป
การที่จะประเมินว่าภาวะกล้ามเนื้อยกเปลือกตาอ่อนแรงควรได้รับการผ่าตัดแก้ไขซ่อมแซมหรือไม่ ต้องได้จากการตรวจวัดลักษณะของเปลือกตา และบันทึกภาพเพื่อที่จะทำให้ทราบว่ากล้ามเนื้อยกเปลือกตาอ่อนล้ามากน้อยเพียงใด ส่วนการตรวจพิเศษที่เรียกว่าการวัดลานสายตา (visual field) จะทำให้ทราบได้ว่าคนไข้สูญเสียการมองเห็นภาพส่วนบนของลานสายตามากน้อยเพียงใด เมื่อวินิจฉัย Ptosis ได้แล้ว การแก้ไขสามารถทำได้โดยการผ่าตัดที่เรียกว่า Ptosis Correction Surgery หัตถการนี้สามารถทำได้ในห้องผ่าตัด โดยการใช้ยาชาเฉพาะที่
การผ่าตัด Ptosis Correction Surgery เป็นการผ่าตัดแก้ไขที่สาเหตุ กล่าวคือ แก้ความยืดตัว หรือแยกกัน (stretching, disinsertion) ของกล้ามเนื้อ levator palpebrae superioris กับแผ่นเปลือกตา (tarsal plate) โดยส่วนมากแล้ว ผู้ป่วยที่มี Ptosis มักจะมีความหย่อนคล้อยของผิวหนังกล้ามเนื้อรอบลูกตา (orbicularis oculi) และไขมันบริเวณเปลือกตาบนด้วย (dermatochalasis of upper eyelids) แพทย์จึงมักทำการผ่าตัดแก้ไข Ptosis ไปพร้อมๆกับการผ่าตัดตกแต่งเปลือกตาบน (upper blepharoplasty)